Мал, но моќен, супериорниот colliculus игра клучна улога во визуелната обработка, помагајќи ни да откриеме предмети и да го насочиме погледот. Невронаучниците навлегле подлабоко во улогата на супериорниот colliculus, мал регион на мозокот кој бил зачуван низ милиони години еволуција и откриле нешто сосема изненадувачки. Иако овој регион на мозокот е голем кај рибите и водоземците, кај луѓето е со големина само на грашок. Новата студија имала за ...

Револуционерен нов лек нуди надеж за насочен и ефективен третман против најсмртоносната и најагресивната форма на рак на дојка. Според австралиските научници, на повидок би можело да се најде напредок во борбата против тројно-негативниот рак на дојка (најсмртоносниот и најагресивниот). За разлика од традиционалната хемотерапија, ново развиениот орален лек, CDDD11-8, селективно ги таргетира канцерогените клетки во ткивото на дојката, оставајќи ги ...

Во одреден момент универзумот ќе умре. Тоа е сигурно. Но, кога и како се прашањата што ги интересираат научниците со децении. Нашиот универзум е роден пред 13,8 милијарди години во Големата експлозија и оттогаш се шири. Поради некоја причина, од ништо се создава нов празен простор. Самиот простор станува се поширок. Дали овој процес ќе трае вечно или ќе престане еден ден? Според сите сметки, за космичката судбина ќе одлучува борбата меѓу „двата ...

Идејата за правење деца роботи, прикажана во американскиот научно-фантастичен филм A.I. Artificial Intelligence (2001.) на Steven Spielberg, со Haley Joel Osment и Jude Law во главните улоги, набрзо ќе стане реалност. Имено, група кинески научници тврдат дека го создале првото „дете со вештачка интелигенција“ во светот, ентитет што покажува однесување и способности слични на човечко дете на три или четири години. Tong Tong (Малото девојче) се ...

Една нова студија сугерира дека петте постоечки категории не се доволни за да се опише силата на ураганите што се случуваат на сè потоплата Земја. Тековната Saffir-Simpson Hurricane Scale ги категоризира бурите според брзината на ветерот. Имено, најблагата категорија 1 вклучува брзина на ветер од 119 до 153 км/ч, додека најсилната категорија 5 ја вклучува брзината на ветерот од 251 км/ч нагоре. Но, сега е познато дека топлите океани ги ...

Еден од најпознатите…и најдолгите…симболи на Европа, реката Дунав, го започнува своето патување од скромниот извор во живописните планини. Сместен во идиличен пејзаж, изворот на Дунав не е само географски феномен, туку и симбол на почетокот на низа авантури кои реката ги носи со себе. Изворот на Дунав се наоѓа во подножјето на планините Schwarzwald во градот Donaueschingen на крајниот југозапад на Германија. Ги привлекува посетителите со својата ...

Стресот е природна реакција која го става телото во висока готовност. Но, кога е хроничен, остава последици по телото и психата. Многумина сметаат дека стресот е само лоша појава, но работите не се толку едноставни, имајќи предвид дека стресот е природна, но и многу вредна телесна реакција. Во ситуација која ја сметаме за заканувачка, нашето тело е ставено во состојба на висока готовност. Тоа предизвикува реакција во нашиот мозок, објаснува д-р ...

Отклучувајќи ги сеизмичките мистерии, нова студија воведува 99% сигурен метод за разликување на подземните нуклеарни тестови од природните земјотреси, зголемувајќи ги напорите за глобално следење и одговорноста за широк опсег на последици од атомските експерименти. По првото детонирање на атомската бомба во 1945 година, осум земји, вклучувајќи ги САД, Советскиот Сојуз и Северна Кореја, извршија повеќе од 2.000 нуклеарни тестови. Додека ...

Јануари зад нас собори температурни рекорди, што дополнително ја зголемува итноста за драстично намалување на стакленички гасови. Алтернативата е пробивање на границата на просечно глобално затоплување од 1,5°C до 2030 година. Тековната година ја започнавме на најлош можен начин, бидејќи јануари бил најтопол откако постојат мерењата, надминувајќи го прединдустрискиот просек за 1,7°C, се вели во извештајот на European Union Climate Change Service ...

Вештачката интелигенција триумфира во натпреварот Vesuvius Challenge, ги декодира древните свитоци и ја откри епикурејската филозофија. Откривањето на тајните на древен свиток од папирус, кој бил карбонизиран од вулканската ерупција на планината Везув во 79 год. на тим од тројца научници им ја донесоа главната награда од 700.000 долари во во натпреварот Vesuvius Challenge. Комбинирајќи 3Д мапирање и вештачка интелигенција, победничката тројка – ...

Научниците трансплантираат клетки на црниот дроб во очите на глувците, што пак им овозможува неинвазивно да го проучуваат здравјето на црниот дроб. Научниците од Karolinska Institute во Шведска откриле неинвазивен метод за проучување на функцијата и болестите на црниот дроб. Со трансплантација на клетки на црниот дроб во очите на глувците, рожницата станува единствен прозорец за набљудување на промените во црниот дроб со текот на времето. Овој ...

Британските научници оспоруваат дека Земјата отсекогаш била сферична, што укажува на тоа дека некогаш имала облик на бонбони. Научниците од University of Central Lancashire во Велика Британија објавија малку револуционерно откритие што го доведува во прашање конвенционалното верување дека Земјата отсекогаш била сферична. Во нивниот научен труд, тие предлагаат дека за време на нејзините рани години нашата планета била – имала друга форма, повеќе ...

Одмрзнувањето на вечниот мраз (пермафрост – постојано замрзната почва) се случува кога слоевите земја замрзнати во текот на годината почнуваат да се одмрзнуваат поради зголемените температури, што може да биде проблематично од неколку причини: Како прво, може да се ослободат микробите и вирусите кои биле заробени во замрзнатата земја илјадници години, што може да претставува ризик за луѓето и животните. Античките суштества излегуваат од ...

Археолозите откриле древна масовна гробница недалеку од Киев, Украина, со невообичаено поставени човечки останки кои биле свечено украсени. Во паганска гробница стара илјада години се пронајдени 107 скелети, а експертите веруваат дека им припаѓале на луѓе од „мрачниот век“ – периодот на европската историја по падот на Римската империја до почетокот на италијанската ренесанса. Освен скелети, научниците откопале и разни оружја како секири, мечеви, ...

Целта е сите релевантни текстови и аудио снимки да бидат достапни во научно веродостојна форма. Говорите одржани од нацистичкиот водач Adolf Hitler помеѓу 1933 и 1945 година за време на нацистичкото владеење на теророт во Германија се систематски анализирани од група научници кои ќе ги направат достапни за јавноста со придружни објаснувања и контекст. Проектот се очекува да трае седум години и има за цел да ги идентификува и анализира сите ...

Новооткриената егзопланета TOI-715b, супер-Земја во прегратка на ѕвезда од црвено џуџе, ја подигнува надежта на астрономите во откривањето на мистериите на егзопланетите и вселувањето на тој свет. Астрономите откриле нова егзопланета Супер-Земја, TOI-715b, која орбитира околу М-џуџеста ѕвезда, оддалечена приближно 137 светлосни години. Со радиус 1,55 пати поголем од оној на Земјата, TOI-715b се наоѓа во зоната погодна за живот на ѕвездата, што ...

Претходно имало некои студии за употреба на длабока мозочна стимулација кај луѓе кои страдаат од OCD, но никогаш не била комбинирана со лекување на епилепсија. Американката Amber Pearson опсесивно ги миела рацете додека не искрвариле, ужасната од идејата за микробна контаминација од секојдневните предмети, што е исцрпувачка последица на нејзиното опсесивно-компулсивно нарушување (OCD). Денес, тие повторувачки ритуали се предадени на заборав, ...

До 2050 година, во посиромашните земји, бројот на заболени ќе се зголеми за 142 отсто, а стапката на смртност ќе се удвои. Се проценува дека имало 20 милиони случаи на рак и 9,7 милиони смртни случаи од рак во 2022 година, соопшти агенцијата за истражување на рак на Светската здравствена организација, а растечкиот товар маскира „значителни разлики“ меѓу богатите и сиромашните земји. Приближно секој петти човек ќе заболи од рак во текот на својот ...

Астероид со големина на облакодер во петок ќе помине на 2,7 милиони километри од Земјата. Но, нема потреба да се грижиме бидејќи шансите да не удри се многу мали, пишува британскиот весник Guardian. Центарот на НАСА за проучување на објекти блиску до Земјата проценува дека астероидот е широк помеѓу 210 и 480 метри. Ова значи дека астероидот би можел да биде сличен по големина на Empire State Building во New York или Willis Tower во Chicago. ...

Новото истражување на илјадници приврзоци од леденото доба во Европа, стари помеѓу 34.000 и 24.000 години, покажува дека постоеле најмалку девет култури на ловци-собирачи во пошироката популација на Gravet, култура од долниот палеолит именувана по локалитетот La Gravet на Dordogne River во југозападна Франција. Анализите на генетскиот материјал од погребните места откриваат дека некои од овие групи споделувале исти орнаменти и покрај различното ...

Интересот за јужниот пол на Месечината порасна минатата година кога индиската мисија Chandrayaan-3 го постигна првото успешно меко слетување во областа, само неколку дена откако руското вселенско летало Luna-25 се урна при обидот на истиот потфат. НАСА ја избра истата област како место за слетување на мисијата Artemis III, која се очекува да ги врати астронаутите на Месечината во 2026 година, а Кина исто така планира таму да создаде идни ...

Иднината на општеството се повеќе се обликува со вештачка интелигенција (UI). Додека некои алатки како ChatGPT носат корисни информации и подготвеност за социјален дијалог, неодамнешните инциденти укажуваат на предизвиците што го придружуваат брзиот напредок на технологијата. Една од контроверзните алатки е PimEyes, веб-локација која користи UI за да ги идентификува фотографиите на корисниците, кои некои ги нарекуваат „највознемирувачката ...

Научниците ги проучуваат теоретските можности за извлекување енергија од црните дупки со помош на процесот Penrose, предложен од американскиот математичар и физичар Roger Penrose (92) во 1971 година. Овој процес, кој се одвива во ергосферата, се заснова на пумпање на ротационата енергија на црните дупки, користејќи ефект познат како frame-dragging. Тоа овозможува да се извлече енергија од црна дупка со ослободување на маса или зрачење во неа. ...

Во свет каде што повеќето луѓе ја избегнуваат темната страна на интернетот (dark web) – еден вид онлајн андерграунд за кој многумина не сакаат ништо да знаат – постои група на луѓе кои го истражуваат, а дел од содржината што се наоѓа таму е навистина застрашувачко, според зборовите на поранешен хакер. Со повеќе од 30 години искуство во пробивања на софтвер и длабоки податоци, поранешниот хакер ја започнува приказната со потсетување на ...

Новото откритие на европските научници ги поврзува вирусите на хепатитис со мултипен миелом, откривајќи потенцијална рана интервенција во третманот на оваа форма на рак на крвта. Во изненадувачки пресврт на настаните, закрепнувањето на пациент со мултипен миелом пред повеќе години, кој првично се лекувал од друга болест, предизвика интерес кај научниците. Имено, во заеднички напор шпанските и француските научници откриле значителна врска помеѓу ...

Научниците создале модел „срце во чип“ за побезбедно тестирање на лекови и подобар увид во срцевите заболувања. Нов модел на „срце на чип“ е претставен од научниците од медицинскиот центар Cedars-Sinai Medical Center во Los Angeles. Нивниот иновативен модел има за цел да го подобри тестирањето на третманите за рак, кои често претставуваат ризик од оштетување на срцето додека се борат со клетките на ракот. Подобрувањата во новиот модел на срцев ...

Новото истражување на американските научници претставува значаен чекор кон откривање на сложеноста на ADHD и унапредување на нашето разбирање за другите невролошки и психијатриски нарушувања. Во истражувањето на растројството на хиперактивност со дефицит на внимание (ADHD), научниците користеле нова аналитичка техника за да ги испитаат сликите од мозокот на повеќе од 6.000 деца. Со проучување на сликите на мозокот со функционална магнетна ...

Неодамна, светот стравува од можна нуклеарна војна меѓу Русија и Западот или, на пример, Индија и Пакистан. Додека политичарите разгледуваат различни сценарија и стратегии, научниците предупредуваат на цела низа опасни последици за човештвото. Еден од нив е – нуклеарна зима и недостаток на храна. Новото истражување, сепак, укажува на можна „среќа во несреќа“. Одгледувањето масивни култури на алги на јажиња во Мексиканскиот Залив и долж источниот ...

Научниците откриле вирус кој ги отклучува заспаните бактерии, отворајќи го патот за антибиотиците да ги уништат. По шест години истражување, научниците од University of Basel и ETH Zurich од Switzerland идентификувале потенцијално револуционерно оружје во борбата против супербактериите: вируси кои можат да ги таргетираат и елиминираат заспаните бактерии. Бактериите влегуваат во мирување за време на недостаток на хранливи материи или стрес, ...

Neuralink, медицинската технолошка компанија на Elon Musk, успешно вгради мозочен имплант во човечко тело, што е прв таков зафат за компанијата. Elon Musk во понеделникот на платформата X објави дека пациентот добро закрепнува по неделната процедура. Musk ги истакна ветувачките резултати во откривањето на нервните шила за време на првите тестови. Овој имплант на Neuralink е дизајниран со цел да им овозможи на луѓето да ги контролираат своите ...

weather icon

Скопје

24ᴼ / 24ᴼ
3.09
47%
1016
weather icon

Белград

22ᴼ / 21ᴼ
7.2
63%
1011
weather icon

Загреб

20ᴼ / 18ᴼ
2.06
93%
1007
weather icon

Софија

23ᴼ / 21ᴼ
6.17
40%
1016
weather icon

Сараево

21ᴼ / 21ᴼ
4.73
57%
1015
weather icon

Љубљана

17ᴼ / 16ᴼ
0.51
98%
1008
weather icon

Атина

26ᴼ / 23ᴼ
0.45
56%
1015
weather icon

Тирана

22ᴼ / 22ᴼ
1.03
64%
1015
weather icon

Подгорица

24ᴼ / 24ᴼ
2.06
65%
1016
weather icon

Букурешт

21ᴼ / 20ᴼ
5.14
66%
1019
weather icon

Будимпешта

19ᴼ / 18ᴼ
4.12
92%
1008
weather icon

Истанбул

22ᴼ / 22ᴼ
5.66
78%
1017
Currency

61.54

Currency

52.6113

Currency

71.1425

Currency

34.7556

Currency

37.9725

Currency

65.9533

Currency

7.38768

Currency

0.62047

Currency

0.35675

Currency

0.52533

Currency

1.27435

Currency

0.59353